30
jan
2020

Brexit done … het echte werk begint


Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten. Het uittredingsakkoord is aan beide kanten van het Kanaal goedgekeurd. Maar nu begint het pas. In ijltempo moeten de Britse en Europese onderhandelaars op zoek naar een nieuwe relatie. Franky De Pril en Lize Martens van EY blijven herhalen dat bedrijven zich zeer grondig moeten voorbereiden.Hoe ver staat de brexit?

De Europese Unie kent vanaf exact middernacht maar 27 lidstaten. Woensdag keurde het Europees Parlement het uittredingsakkoord goed dat eerder gevalideerd werd in het Verenigd Koninkrijk. Vanaf morgen bevinden we ons in de zogenoemde overgangsperiode, die loopt tot eind 2020. In die periode van transitie blijft het Verenigd Koninkrijk de facto deel uitmaken van de Europese Unie, maar zonder politiek zeggenschap. Hoewel de EU de mogelijkheid tot verlenging mogelijk maakte, lijkt dit weinig waarschijnlijk. De verkiezingsbelofte van de Britse premier Boris Johnson was duidelijk: Get Brexit done!

Onrust in de dienstensector

‘Het moeilijkste gedeelte van de onderhandelingen begint nu pas: die over de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk, met een bilateraal handelsakkoord in het bijzonder’, legt Franky De Pril uit, EY Partner Global Trade. ‘De EU wil een zo breed mogelijk partnerschap met aandacht voor goederen, diensten, werkgelegenheid, milieu, enzovoort.’

‘De Britten blijven vasthouden aan een transitieperiode die eindigt eind 2020. Toch volstaat de beschikbare tijdspanne van elf maanden wellicht niet om een dergelijk alomvattend akkoord tot stand te brengen. De onderhandelaars geven voorrang aan zaken die niet geregeld zijn in internationale akkoorden en aan handel in goederen, ze wensen ten alle koste douanetarieven en -restricties vermijden. Gezien de focus op goederen heerst er grote onrust in de dienstensector. Tijdens deze overgangsfase vormt die geen prioriteit bij de onderhandelingen lijkt het vandaag’, geeft Franky De Pril mee.

De Europese Commissie stelt voor om een ‘breed akkoord’ te maken met drie hoofdcomponenten: algemeen, economie en veiligheid. En daarbij bestaat de mogelijkheid andere aangelegenheden parallel of op een later tijdstip overeen te komen in aanvullende akkoorden.

‘De gevreesde grens wordt opnieuw ingevoerd en douaneformaliteiten zijn dan een feit.’
Franky De Pril, partner EY Global Trade
Tweet quote

Volgens Lize Martens, EY Brexit and Trade-adviseur, wordt een akkoord tussen de beide partijen geen sinecure. ‘Zeker in het licht van de recente uitspraken van de Britse chancellor, Sajid Javid. De minister van Financiën en Economische Zaken herhaalde onlangs dat het Verenigd Koninkrijk na de overgangsperiode niet van plan is de Europese regelgeving te weerspiegelen. Het Verenigd Koninkrijk zal geen deel meer uitmaken van de eenheidsmarkt en evenmin van de douane-unie. Bedrijven moeten zich voorbereiden op de nieuwe realiteit en hebben daar in principe al drie jaar de tijd voor gehad.’

De EU heeft hierop gereageerd bij monde van Michel Barnier, de Europese hoofdonderhandelaar met de Britten. Geen douanerechten en geen importbeperkingen kunnen alleen als de regelgeving van de EU en het Verenigd Koninkrijk op elkaar zijn afgestemd. ‘Die zero douanerechten zijn overigens geen vaststaand gegeven’, vult Franky De Pril aan. ‘Producten die buiten de EU zijn geproduceerd en vanuit de EU worden geleverd in het Verenigd Koninkrijk worden aan het normale tarief belast bij invoer, waarbij het tarief productafhankelijk is. Beide partijen moeten in hun handelsakkoord vastleggen wat de voorwaarden zijn per product of productcategorie. Dit houdt ook in dat alle sectoren grote belangen hebben tijdens deze onderhandelingen. Idealiter laten ze duidelijk hun stem horen. De vraag blijft of elf maanden hiervoor volstaan.’

‘Een bijkomend risico, dat bedrijven vaak onderschatten, is dat van een afwijkende productregelgeving door het Verenigd Koninkrijk. Hierdoor worden de producenten op hoge kosten gejaagd om hun goederen aan de man te brengen aan beide kanten van de Noordzee. Sectoren als de autosector, farma, chemie, voeding, enzovoort zijn hierover verontrust. Voorbeelden zijn verschillende vereisten inzake productkwaliteit en voorafgaand onderzoek, etikettering, registratie van producten, verboden producten in productie, bijkomende vereiste invoerlicenties, enzovoort.’

Gevreesde grens

‘Onze boodschap aan het bedrijfsleven is altijd al geweest ‘bereid u voor op het ergste’’, herhaalt De Pril. ‘Vele ondernemingen zijn al geruime tijd aan de slag met hun voorbereidingen terwijl andere de kat nog uit de boom kijken.  Een ding is zeker: de brexit is er. En het lijkt er sterk op dat per 1 januari 2021 het Verenigd Koninkrijk ook de facto de EU verlaat, los van de status van de onderhandelingen. De gevreesde grens wordt dan weer ingevoerd en douaneformaliteiten zijn weer een feit.  Hoe dat er praktisch zal uitzien in Noord-Ierland valt af te wachten.’    

‘Investeer in specifieke kennis. De risico’s zijn telkens weer omvangrijker dan we initieel dachten.’
Lize Martens, EY Brexit and Trade-adviseur
Tweet quote

Nagenoeg alle sectoren in België die handeldrijven met het Verenigd Koninkrijk zullen de impact voelen. ‘België als logistieke hub loopt misschien wel het meeste risico.  Grensformaliteiten leiden tot langere reistijden, meer administratie, hogere kosten, stijgende eisen van klanten. Bovendien verwachten we in sommige sectoren een verschuiving van de transportmethodes. Korte, contractueel overeengekomen leveringstijden noodzaken sommige bedrijven tot meer luchtvrachten.  Zijn onze logistieke spelers voorbereid om hun rol te spelen in dit complexe verhaal?’   

‘De farmaceutische industrie is een zwaar gereguleerde sector met internationale geïntegreerde supply chains. De snelheid van goederenbewegingen is vaak van cruciaal belang. Verschillende regelgevingen en standaarden vormen een grote uitdaging. Het Verenigd Koninkrijk en België zijn bovendien landen met een grote activiteit in R&D en bewegingen heen en weer.’      

‘Een snelle toegang tot de Engelse markt, met zo weinig mogelijk handelsbarrières zoals invoercertificaten, is evenzeer de prioriteit van onze Belgische bedrijven in de voedingsindustrie. Veel producten zijn beperkt houdbaar en de investeringskosten zijn hoog. Hierdoor is de opbouw van extra voorraden op het Britse eiland veelal niet het uitverkoren scenario.’

Nieuwe uitdagingen

‘Het is duidelijk dat we in een andere realiteit terechtkomen met nieuwe uitdagingen, vult Lize Martens aan. We raden aan de onderhandelingen nauwgezet te volgen om te zien wat ze betekenen voor uw sector en uw productgamma, zowel goederen als diensten. Investeer ook in specifieke kennis, want zo blijkt uit onze projecten, de risico’s zijn telkens weer omvangrijker dan we initieel dachten, gaande van logistieke aspecten, tot douaneprocedures, contractuele wijzigingen, systeemimpact en bovenal de afhankelijkheid van externe handelspartners zoals leveranciers en klanten.’

De brexit-gereedschapskist

Het brexit-team bij een wereldspeler in industriële producten leert ons wat voor het bedrijf de prioriteiten zijn in zijn brexit-strategie en -aanpak. Dit zijn de drie belangrijkste. Daarnaast blijven vanzelfsprekend nog veel andere zaken die grondig moeten bekeken worden, bijvoorbeeld de logistiek.

  1. Het samenbrengen van gefragmenteerde data om tot een juiste inschatting van de risico’s te komen, zowel financieel als operationeel.
  2. Identificatie van noodzakelijke systeemaanpassingen om toekomstige handel te vrijwaren, onder meer aanpassingen aan facturatie, integratie tussen systemen, datacorrecties en Intrastat, die van toepassing blijft ondanks uitvoerformaliteiten.
  3. De douane is ook een van de hete hangijzers, bijvoorbeeld transporteurs in stelling brengen die vertrouwd zijn met in- en uitvoer, douane-agenten met capaciteit en kennis identificeren en vastleggen zowel in België als in het Verenigd Koninkrijk. We vroegen bovendien verschillende douane- en btw-vergunningen aan om maximaal gebruik te maken van de beschikbare vereenvoudigingen. Vooral dat laatste is cruciaal om vlot handelsverkeer te vrijwaren.
Franky De Pril
Partner EY Global Trade
+32 2 774 9484
Lize Martens
EY Global Trade consultant